تصفیه آب در ایران

روش های تصفیه آب آشامیدنی از سنتی تا مدرن

حذف ناخالصی ها و آلاینده های معلق و محلول از آب هرچه ذرات ناخالصی درشت تر باشند، جدا کردن آنها از آب آسان تر است و برعکس هر چقدر اندازه این ذرات ریز تر باشد نیاز به روش های دقیق تری برای تصفیه آب است. تصفیه آب آشامیدنی همیشه یکی از مهمترین دغدغه های بشر امروز بوده است. رشد جمعیت و توسعه صنایع مختلف ، آلودگی محیط زیست را به دنبال دارد و از این میان آلودگی آب یکی از مهمترین نگرانی هاست. بیایید نگاهی داشته باشیم به روش های سنتی، شیمیایی و قدیمی تصفیه آب آشامیدنی و آن ها را با روش های مدرن مقایسه کنیم.

۱. روش های سنتی تصفیه آب

•  تصفیه آب به روش جوشاندن:

از سالها قبل، جوشاندن روشی برای ضدعفونی کردن و از بین بردن میکرو ارگانیزم های آب بوده است. جوشانیدن اگر به مدت کافی باشد ، می تواند بسیاری از باکتری ها را از بین ببرد ، اما نه همه آن ها را. بسیاری از باکتری ها در اولین لحظات کشته می شوند. اما برای کشته شدن بقیه نیاز به زمان بیشتری هست.

•  عبور دادن آب از شن و ماسه:

در زمان های قدیم یکی از روش های تصفیه آب عبور دادن جریان آب از شن و ماسه ها و برخی از انواع سنگ ها مانند کوارتز بوده استدر حدود 2000 سال پیش قومی بنام قوم مایا توانستند سیستم تصفیه آبی را که اختراع کنند، آنها جوی های آبی را طراحی کرده بودند که در مسیر این آب چند نوع سنگ را قرار داده بودند که این سنگ ها نقش فیلتر های طبیعی را ایفا می کردند و آب آشامیدنی خود را با استفاده از این روش تصفیه کردند

۲. روش های شیمیایی تصفیه آب

• تصفیه آب با ید:

ید در کشتن ویروس ها، باکتری ها و تک یاخته ها موثر است. هرچه آب سرد تر باشد، زمان زیادتری لازم است تا ید اثر خود را بگذارد و آب را ضد عفونی کند. علاوه بر این از آنجا که ید در منابع طبیعی نظیر خاک وجود دارد ، لذا به طور طبیعی در آب یافت می شود. بنابراین اگر ما نیز به صورت مصنوعی ید را به آب اضافه کنیم. دوز آن در آب تغییر کرده و کم و زیاد می شود. علاوه بر این زنان باردار و بیماران تیروئید، نباید آب حاوی ید را بنوشند. لذا استفاده از ید فقط برای تصفیه آب در کوتاه مدت استفاده می شود. و تصفیه کردن آب با این ماده شیمیایی به مدت زمان بیش از سه ماه، توصیه نمی شود. طعم ید نیز مناسب نیست و گاهی مجبور هستیم برای از بین بردن طعم بد آن ، به آب شکر اضافه کنیم.

• تصفیه آب با کلر:

ماده ضدعفونی کننده دوم، کلر است. استفاده از کلر برای ضدعفونی کردن آب، صرف نظر از نکته های مثبت بسیاری که دارد. دارای ضررهایی نیز هست. از جمله مضرات کلر زنی، به وجود آمدن محصولات فرعی به نام تری هالون متان ها هستند.  امروزه احتمال سرطان زا بودن آنها بیش از پیش برما ثابت شده است. علاوه بر این کلر ماده ای بسیار سمی است و اگر زیاد وارد آب شود. باعث بیماری هایی شده و به اندام های داخلی بدن آسیب های جدی می زند. همچنین کلر برای پوست و موی انسان نیز مضراتی را به همراه دارد و باعث تحریک مخاط داخلی ریه و بینی می شود.

۳. روش های مدرن و پیشرفته تصفیه آب آشامیدنی

•  تكنولوژی اسمز معكوس

در دهه های اخیر با به بازار آمدن انواع جدیدی از غشاها، بطور قابل توجهی گسترش یافته است. اسمز معكوس با ظرفیت 10 لیتر در روز الی 40 متر مكعب در دقیقه را می توان از بازارهای جهانی تهیه كرد. اگر یک غشاء نیمه تراوا (Semi-Permeable Membrane) بین دو محلول با غلظت های متفاوت قرار گیرد، مقداری از حلال (رقیق) از یک طرف غشاء به طرف دیگر منتقل می شود. غشاء معمولا از جنس استات سلولوز و یا پلی آمید است. البته امروزه غشاء را از مخلوط استات سلولوز و تری استات سلولوز می سازند. جهت طبیعی حركت حلال طوری است كه محلول غلیظ تر، رقیق می شود.

کارتریج فیلترهای الیافی:

فیلترهای الیافی از الیاف مصنوعی ساخته می شوند. جنس آنها عموما از پلی پروپیلن می باشد. فیلترهای الیافی برای تصفیه ذرات معلق آب نظیر گل و لای، شن و ماسه ، زنگ لوله ها و غیره مناسب می باشند. این دستگاه ها، در اندازه های مختلف و با دقت های مختلف ساخته می شوند. آب با عبور از لابه لای الیاف فشرده شده ، تصفیه شده و زلال و شفاف می شود. معمولا از این فیلترها بعنوان پیش تصفیه، در دستگاه های تصفیه آب شهری استفاده می شود. این فیلتر ها بعد از مدتی کارکردن، کیپ می شوند و می بایست با فیلترهای جدید عوض شوند.