تصفیه آب فاضلاب
تصفیه آب فاضلاب، عملیاتی است که به منظور پاکسازی و تصفیه آب های فاضلاب صورت می گیرد. هدف اصلی این عملیات، حذف آلودگی ها، ذرات معلق و مواد آلی و شیمیایی موجود در آب فاضلاب است تا آب به حدی پاک شود که بتواند مجدداً به محیط زیست بازگردانده شود یا در عناوین دیگر مورد استفاده قرار گیرد.
این فرآیند معمولاً به مراحل مختلفی تقسیم می شود:
- تغلیظ
- رسوب گیری
- ته نشینی
- فیلتراسیون
- استریلیزاسیون
- اکسیداسیون
رسوب گیری
کاربردهای تصفیه آب فاضلاب
کاربردهای متعددی دارد، این عملیات به عنوان یک فرایند مهم در حفظ محیط زیست و تأمین منابع آب تمیز در اجتماعات شهری و صنعتی استفاده می شود. برخی از کاربردهای تصفیه آب فاضلاب عبارتند از:
- تأمین آب آشامیدنی: آن پس از تصفیه میتواند به کیفیت آب آشامیدنی برسد و در شبکه تامین آب شهری استفاده شود.
- کاربردهای کشاورزی: می تواند به عنوان منبع آبی در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد. این آب حاوی مواد مغذی است که به رشد و تغذیه گیاهان کمک می کند.
- استفاده در صنایع: آب فاضلاب تصفیه شده میتواند در برخی فرآیندهای صنعتی استفاده شود، مانند خنک کردن دستگاه ها، شستشوی تجهیزات و مصرف به عنوان آب خنک کننده.
- حفظ محیط زیست: به حذف آلاینده های موجود در آب فاضلاب کمک می کند و در نتیجه آلودگی آب های طبیعی را کاهش می دهد و به حفظ محیط زیست کمک می کند.
- بازیافت و استرالیزه سازی: در برخی موارد، آن جهت استفاده مجدد در فرایندهای صنعتی یا شهری قابل بازیافت است. همچنین، برخی از عملیات تصفیه آب فاضلاب، مانند استرالیزاسیون با استفاده از مواد شیمیایی یا تشعشع اشعه ماوراء بنفش، به حذف میکروارگانیسم ها و آلودگی های زیستی اقدام می کنند.
کلیات
به طور کلی، تصفیه آب فاضلاب از طریق حفظ منابع آب شیرین و بهبود کیفیت محیط زیست، نقش مهمی در بهره برداری پایدار از منابع آب بازی می کند.
مزایای استفاده از تصفیه آب فاضلاب؟
استفاده از آن برای جامعه و محیط زیست بسیار مزایایی دارد. برخی از اصلی ترین مزایا عبارتند از:
- حفظ منابع آب: باعث استفاده مجدد و بازیافت آب می شود. این امر باعث صرفه جویی در مصرف آب صاف و پاسخگویی به تقاضای افزایشی آب در جوامع شهری و صنعتی می شود.
- کاهش آلودگی آب و حفظ محیط زیست: به طور موثر آلاینده ها و ناخالصی های موجود در آب را حذف می کند. این اقدام باعث کاهش آلودگی منابع آب شیمیایی و زیستی، رودخانه ها، دریاچه ها و حفظ تنوع زیستی محیط های آبی می شود.
- تأمین آب آشامیدنی: امکان استفاده از آب آشامیدنی به کیفیت مطابق با استانداردها را فراهم میکند. این امر باعث تأمین منابع آب شیرین و کاهش وابستگی به منابع طبیعی آب میشود.
- استفاده در کشاورزی: می تواند در آبیاری مزارع و کشت ها مورد استفاده قرار گیرد. این آب، طی فرآیند های تصفیه قبل از انتقال به سیستم های آبیاری، حاوی مواد مغذی بوده و بهبود تغذیه و رشد گیاهان را به دنبال دارد.
- بازیافت منابع: باعث بازیافت منابع ارزشمند نظیر آب و نیتروژن، فسفر و مواد قابل تغییر دیگر در فاضلاب می شود. این بازیافت منحصر به فاضلاب، هزینه های بازگشتی و مربوط به استخراج منابع طبیعی را کاهش می دهد.
- کاهش آلودگی هوا: تصفیه آب فاضلاب باعث کاهش گاز‌های آلاینده مرتبط با آب فاضلاب و تجزیه آن ها می شود. این اقدام باعث کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت هوا در محل های تخلیه فاضلاب می شود.
مزایا
با استفاده از تصفیه آب فاضلاب، می توانیم بهبود کیفیت منابع آب، حفظ محیط زیست، کاهش وابستگی به منابع آب طبیعی و تأمین آب به مصارف مختلف را ممکن سازیم.
نحوه ی تصفیه آب فاضلاب ؟
نحوه تصفیه آن ممکن است بسته به سیستم تصفیه استفاده شده و نوع آب فاضلاب متفاوت باشد. اما در کل، فرآیند تصفیه آب فاضلاب شامل چند مرحله اصلی است. البته باید توجه داشت که فرآیند تصفیه آب فاضلاب برای استفاده های مختلف ممکن است تنظیم شود.
به طور کلی، مراحل اصلی تصفیه آب فاضلاب عبارتند از:
- مرحله تجمع و جداسازی: در این مرحله، آب فاضلاب وارد تسکینگاه ها و حوضچه هایی می شود که فرآیند جمع آوری سطوح بالایی از جامدات را ممکن می‌سازند. جامدات بزرگتر مانند ظروف پلاستیکی و جریان سمی در این مرحله جدا میشوند.
- مرحله تجزیه بیولوژیکی: در این مرحله، آب فاضلاب به یک استخر یا یک سیستم فعال جریان مییابد. در این سیستم، باکتری ها و میکروارگانیسم ها به عنوان عامل‌های تجزیه استفاده میشوند تا جزئیات آلاینده‌های آلی خاصی را تجزیه و متابولیزم کنند. این مرحله به عنوان تصفیه بیولوژیکی شناخته می شود.
- مرحله تصفیه فیزیکی-شیمیایی: در این مرحله، از فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی برای حذف بقایای آلاینده ها استفاده می شود. این فرآیندها شامل فرآیندهای مانند رسوب گیری، فیلتراسیون، استفاده از مواد شیمیایی مانند کلر برای ضدعفونی و حذف باکتری ها، و استفاده از فیلترهای کربن فعال برای حذف آلاینده های آلی است.
- مرحله ضدعفونی: در این مرحله، آن در مراکز ضدعفونی قرار می گیرد برای حذف باقیمانده های ممکن از باکتری ها و میکروارگانیسم ها. این مرحله شامل استفاده از مواد ضدعفونی مانند مواد اکسیدکننده، اشعه فرابنفش و امکانات دیگر است.
اعمال تصفیه آب
پس از انجام این مراحل، تبدیل به آبی قابل استفاده برای مصارف مختلف می شود.
معایب استفاده از تصفیه آب فاضلاب
- هزینه: احداث و بهره برداری از سیستم های تصفیه آب فاضلاب هزینه بر است. نیاز به تجهیزات پیچیده، نیروی انسانی متخصص و منابع انرژی بالا می تواند هزینه های قابل توجهی ایجاد کند.
- نیاز به فضا: سیستم های تصفیه آب فاضلاب نیازمند فضای بزرگی هستند. بنابراین، برای احداث این سیستم ها، نیاز به زمین های مناسب و فضای بالایی وجود دارد.
- مصرف انرژی: عملیات تصفیه آب فاضلاب نیازمند مصرف انرژی برای پمپاژ، تهویه و استفاده از تجهیزات الکتریکی است. این مصرف انرژی می تواند منجر به اثرات مخرب بر محیط زیست و همچنین افزایش هزینه ها شود.
- مدیریت پسماندها: در فرآیند تصفیه آب فاضلاب، پسماند های جامد و مایعی به وجود می آید. مدیریت صحیح این پسماندها نیازمند هزینه های دیگری است و در صورت نادرست مدیریت شوند، ممکن است به آلودگی محیط زیست منجر شوند.
- مخاطرات بهداشتی: هرچند آب فاضلاب تصفیه شده معمولاً مورد ضدعفونی قرار می گیرد، اما همچنین ممکن است که برخی از عوامل آلودگی و باقیمانده های شیمیایی در آب تصفیه شده باقی بمانند. اگر فرآیند های تصفیه صحیح انجام نشوند، ممکن است منابع آبی که از آب فاضلاب تصفیه شده استفاده می کنند، به خطر بی افتند.
توجه
با این حال، با بهره برداری از سیستم های تصفیه مناسب و رعایت استانداردهای بهداشتی، معایب مذکور به حداقل می رسند و استفاده از آن به عنوان منبع آب قابل قبولی می تواند باشد.
معایب
مراحل استفاده از تصفیه آب فاضلاب
- جمع آوری و انتقال: در این مرحله، فاضلاب جمع آوری و از طریق شبکه های لوله کشی به تأسیسات تصفیه آب فاضلاب منتقل می شود. این فاضلاب ممکن است از منازل، کارخانه ها، شهرها، یا سایر منابع صنعتی و شهری جمع آوری شده باشد.
- پیش تصفیه: در این مرحله، اقداماتی انجام می شود تا مواد غیرضروری و گسترده ای مانند اشیاء بزرگ، چوب ها، شن و ماسه و مواد آلی از فاضلاب جدا شوند. این فرایند می تواند شامل مراحلی مانند تراشه بری، سرنشینی، فیلتراسیون گروهی و رسوب گیری باشد.
- تصفیه اولیه: در این مرحله، فاضلاب تصفیه و از مواد آلی محلول، رنگ آمیزی، روغن، گرده و ذرات غیرمحلول جدا می شود. این فرایند ممکن است شامل جدا شدن جامدات به کمک فیلتراسیون، رسوبگیری، یا استفاده از مواد شیمیایی مانند کلر یا اکسیدهای فلزی باشد.
- تصفیه ثانویه: در این مرحله، فاضلاب تصفیه شده و از ذرات و مواد آلی باقیمانده، میکروارگانیسم ها، نیتروژن، فسفر، و مواد آلی مذابی مانند شیمیایی ها و عناصر رنگزا، ضدعفونی می شود. روش های مختلفی در این مرحله استفاده میشوند از جمله فرایندهای بیولوژیکی مانند فعال‌کردن میکروارگانیسم‌ها، فیلتراسیون متداول و استفاده از پروسه‌های فیزیکی-شیمیایی.
- تصفیه پیشرفته: در این مرحله، فرایندهای پیشرفته‌تری مانند انعقاد، تصفیه عمقی و فرآیندهای شیمیایی پیچیده برای حذف ذرات ریزتر، آلاینده های شیمیایی و شواهد شیمیایی اعمال می شوند. این مرحله معمولاً در صورتی که کیفیت آب درخواستی برای استفاده بسیار بالا باشد، انجام می شود.
- ضدعفونی: در این مرحله، آب تصفیه شده به وسیلهٔ مواد ضدعفونی مثل کلر یا اشعه فرابنفش درمانی ضدعفونی می شود تا از باقیمانده های میکروبی مانند باکتری ها و ویروس ها پاک شود.
- ذخیره و توزیع: آب تصفیه شده در مخازن یا سیستم های ذخیره سازی قرار می گیرد و سپس به شبکه توزیع آب منتقل می شود تا بتواند به مصارف مختلف مانند آب شرب، آبیاری و مصرف صنعتی ارائه شود.
این راه ها می توانند بسته به نوع سیستم تصفیه، استانداردها و نیازهای محلی و جغرافیایی متفاوت باشند.
آیا از تصفیه آب فاضلاب برای کشاورز استفاده می شود؟
بله، آن در برخی موارد می تواند برای کشاورزی استفاده شود. ممکن است حاوی مواد غذایی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم باشد که برای رشد و تغذیه گیاهان مفید هستند. همچنین، با تصفیه آب فاضلاب می‌توان مواد آلی، باکتری ها و ویروس ها را از آب حذف کرده و آن را مناسب برای آبیاری گیاهان کرد.
- استفاده از آب تصفیه شده برای آبیاری مزایایی دارد از جمله کاهش وابستگی به منابع آب تازه، حفظ منابع آب شیرین، کاهش آلودگی زیست محیطی اگر از آب های شهری استفاده شود و کاهش هدررفت آب و بهره وری بیشتر.
- با استفاده از آب تصفیه شده برای آبیاری نیاز به رعایت استانداردها و توصیه های بهداشتی دارد تا اطمینان حاصل شود که آب آلوده است که ممکن است به محصولات کشاورزی و بهره وری از آن ها آسیب برساند.
شمارا به دیدن فیلم دعوت می نمایم
کلیات
به طور کلی، استفاده از آب تصفیه شده برای کشاورزی ممکن است در مناطقی که مشکل کمبود منابع آبی هستند یا نیاز به تأمین آبیاری برای زراعت و باغبانی بالا است، مورد استفاده قرار بگیرد.