دستگاه تصفیه آب خانگی چیست و چگونه عمل می کند؟
در حال حاضر تقریبا هر نوع مشکل کیفیت آب با خرید یک دستگاه تصفیه آب مناسب قابل برطرف کردن است. نحوه عملکرد تمام دستگاه های تصفیه آب خانگی مشابه همدیگر و به روش فیلتراسیون است. و تنها تفاوت آن ها در نوع فیلترهای تصفیه آب خانگی به کار برده شده در دستگاه یا تکنولوژی تصفیه آب می باشد. در حقیقت فیلترهای گوناگون تصفیه آب کارکردهای متفاوتی دارند. برخی از آنها طعم و مزه آب را بهتر می نمایند و بعضی دیگر تنها مواد شیمیایی مضر و میکروب ها را از آب حذف می نمایند.
در دستگاه های تصفیه آب خانگی چند مرحله ای اسمز معکوس امروزی با وجود حجم کمی که اشغال می نمایند از انواع فیلتر های گوناگون یا به اصطلاح مراحل گوناگون جهت تصفیه آب استفاده شده است. و با توجه به نوع و تعداد مراحل از نظر کارایی و کیفیت عملکرد با هم متفاوت می باشند.این مقاله یک راهنمای جامع اما مختصر در مورد چگونگی کار انواع دستگاه های تصفیه آب به زبان ساده، نکاتی جهت خرید دستگاه تصفیه آب، چگونگی تشخیص دستگاه اصلی، نحوه نگهداری از دستگاه های تصفیه آب خانگی و سرویس های دوره ای آن را به شما ارائه می نماید.
انواع دستگاه تصفیه آب خانگی بر اساس تکنولوژی
دستگاه های تصفیه آب خانگی مطابق با تکنولوژی به کار رفته جهت تصفیه آب بطور کلی به سه دسته تقسیم بندی می گردند.
دستگاه های تصفیه آب مجهز به تکنولوژی اسمز معکوس (RO)
دستگاههای تصفیه آب مجهز به تکنولوژی اولترا فیلتراسیون (UF)
دستگاه های تصفیه آب با دقت بالای 1 میکرون
دستـگاه های تصفیه آب اسمز معکوس (RO)
دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس بالاترین دقت ممکن را در تصفیه آب دارند. نحوه عملکرد دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس (RO) به این صورت می باشد، که آب با فشار ایجاد شده بوسیله یک پمپ کوچک از فیلتر ممبران عبور داده می شود. این فیلتر منافذی به کوچکی 0.0001 (یک ده هزارم) میکرون دارد. در نتیجه فقط ماده ای که اجازه عبور از ممبران را دارد مولکول آب می باشد، که اندازه خیلی کوچکی دارد. خروجی این فیلتر آب زلال و بدون هر نوع ماده محلول و آلودگی میباشد.
سیستم های اسمز معکوس تمامی جامدات محلول در آب (TDS) مانند نمک، کلسیم، منیزیم و… را از آب حذف می نمایند. دقت ممبران در تصفیه آب 98 تا 99 درصد می باشد. در نیتجه آب تصفیه شده خروجی از این فیلتر تقریبا خالص و بدون هیچ گونه املاح است، که مصرف آن در دراز مدت برای سلامتی مضر میباشد.
به همین علت در دستگاه های تصفیه آب خانگی، با اضافه کردن فیلتر مینرال پس از فیلتر ممبران املاح مفیدی مثل کلسیم و منیزیم در حد مناسب و استاندارد به آب اضافه می گردد. تا تاثیر بد و مزه تلخی آب تصفیه شده صد در صد خالص از بین برود. علاوه بر این، دستگاه هایی که مجهز به شیر میکس می باشند. با ترکیب دوباره بخشی از املاح طبیعی آب به آب تصفیه شده دستگاه میزان املاح آب را به حدود ppm 200 تنظیم می نمایند. که بهترین حالت استاندارد برای آب آشامیدنی می باشد.
بنابراین اگر دستگاه تصفیه آب شما به فیلتر مینرال و شیر میکس مجهز است، میتوانید مطمئن باشید که ضمن داشتن آبی با بالاترین کیفیت از لحاظ سلامتی، املاح مفید و طبیعی آب مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم و… را هم از راه آب آشامیدنی دریافت می نمایید.
دستگاه های تصفیـه آب اولترا فیلتراسیون (UF)
فیلتر UF کاربردی شبیه به فیلتر ممبران RO دارند، تنها تفاوت آن با فیلتر ممبران این است که منافذ فیلترهای UF در حدود 0.01 میکرون هستند؛ در حالی که قطر منافذ فیلترهای ممبران در حد 0.0001 میکرون است. این فیلتر بر خلاف ممبران اسمز معکوس که معمولا با جریان برق کار می نماید. از فشار هیدروستاتیک جهت عبور دادن آب استفاده می نماید و نیازی به پمپ ندارد.
دستگاه های تصفیه آب UF برای آب هایی مناسب هستند. که میزان سختی آب (TDS) در محدوده استاندارد قرار دارد. اما مواد جامد معلق در آب (TSS) از حد مجاز بالاتر است و یا آب از نظر عوامل ویروسی، باکتری ها و انگل ها آلوده است. فیلتر یو اف (UF) توانایی حذف هیچ نوع ماده محلولی مثل نمک را از آب ندارد. یعنی اگر آب ورودی به دستگاه تصفیه آب شما طعم شوری داشته باشد. استفاده از دستگاه تصفیه آب به روش UF، گزینه مناسبی برای انتخاب نیست. در عین حال منافذ ریز 0.01 تا 0.02 میکرون فیلتر UF برای حذف ذرات معلق و حتی تقریبا همه ی میکرو ارگانیزم های باکتری و انگلی مناسب است ضمن این که املاح معدنی مفید آب هم باقی می مانند.
فیلتر UF بر خلاف ممبران اسمز معکوس به کلر مقاوم است و در نیتجه جهت تصفیه آب شهر بدون نیاز به فیلتر کربنی مناسب است. اما نمی تواند کلر، بو و مزه بد آب را رفع نماید. جهت تهیه آب آشامیدنی مطلوب اغلب فیلتر UF با فیلترهای دیگر مثل فیلتر الیافی، کربن فعال و یا فیلتر ممبران RO ترکیب می شود.
دستگاه های تصفیه آب با دقت بالای ۵ میکرون
دستگاه تصفیه آب 1 تا 3 مرحله ای از این نوع دستگاه ها هستند که به طور معمول دارای فیلترهای الیافی و کربنی می باشند. این دستگاه ها توانایی حذف ذرات معلق با اندازه بالای 5 میکرون را از آب دارند. دستگاه تصفیه آب خانگی با دقت بالای 5 میکرون ویژگی حذف شن های ریز، ذرات معلق موجود در لوله ها مانند زنگ آهن و حتی تخم و لارو حشرات را دارند. اگر این دستگاه ها به فیلترهای کربنی مجهز باشند. می توانند تا حد قابل قبولی مواد شیمیایی آب همانند فلزات سنگین، بو، رنگ و طعم و تا حد کمی باکتری ها را نیز حذف کنند.
هر چه اندازه منافذ فیلترها کوچکتر باشد، آلاینده های ریزتری را میتواند از آب جدا سازی کند. اگر منافذ فیلتر 1 میکرون و یا کوچک تر باشد. یعنی هر نوع آلاینده ای را که بزرگتر از 1 میکرون است مانند انگل کریپتوسپوریدیوم ( که با فرایند کلرزنی تصفیه آب شهری قابل حذف شدن نیست) را می تواند جداسازی کند.
اگر سایز منافذ این فیلترها “ nominal” یا “mean” باشد، در واقع منافذ با میانگین یک میکرون دارند. یعنی بعضی از منافذ آن کمتر یا بیشتر از یک میکرون هستند. و در نتیجه ممکن است آلاینده هایی مانند کریپتوسپوریدیوم ها را از آب حذف نکنند.